GERD czyli choroba refluksowa przełyku

GERD czyli choroba refluksowa przełyku to dziś jedna z najczęściej spotykanych chorób gastroenterologicznych. Statyski mówią o jej wystepowaniu u nawet 40% populacji krajów rozwiniętych a co za tym idzie, GERD stanowi istotny problem społeczny ze względu na często znaczące obniżenie jakości funkcjonowania Pacjentów.

GERD diagnozuję się w badaniu endoskopowym choć bardzo często u osób diagnozowanych w takim badaniu nie stwierdza się żadnych zmian. Zarzucanie treści żołądkowej do przełyku powoduje znaczący dyskomfort: pieczenie w jamie ustnej, uczucie kwaśności i palenia. Patofizjologia GERD jest cały czas badana: poza przyczynami fizjologicznymi coraz częściej wskazuje się na siedzący tryb życia, nadwagę/otyłość, czynniki środowiskowe czy psychologiczne.

Leczenie Pacjentów z GERD powinno obejmować kompleksowe podejście zawierające leczenie farmakologiczne i zmianę nawyków żywieniowych W moim wpisie skupię się na tym, jak w sposób znaczący poprawić funkcjonowanie osoby chorej.

Objętość posiłków i tempo ich spożycia

W ciągu dnia powinno być 5-6 posiłków, małych objętościowo, o temperaturze pokojowej. Obfite posiłki rozciągają żołądek i osłabiają napięcie zwieracza znajdującego się między przełykiem a żołądkiem. Powinno unikać się produktów zwiększających wydzielanie soku żołądkowego: kwaśne, słone, pikantne, miętowe, gazowane. Posiłki należy spożywać w spokoju, bez pośpiechu i bez rozmów aby nie połykać niepotrzebnie powietrza. Nie należy popijać w trakcie posiłku a posiłki nie powinnyć tłuste i ciężkostrawne. Ostatni posiłek powinien być zjedzony około 3 godzin przed snem a po kolacji nie powinno podjadać się. Pacjenci z objawami refluksu powinni unikać owoców cytrusowych, soku pomidorowego, warzyw cebulowych, kawy czy alkoholu a także czekolady, kakao i produktów bogatych w tłuszcz.

Pozycja ciała w czasie snu i odpoczynku

Bardzo ważne jest aby po posiłku minęły wspomniane wczesniej 3 godziny zanim Pacjent położy się do łóżka. Posiłki krótko przed snem to dłuższy czas ekspozycji przełyku na zarzucaną treść żołądkową. Ważne jest aby leżeć nie w pozycji płaskiej ale aby całe ciało było od strony głowy lekko uniesione do góry. Również warto leżeć w pozycji bocznej lewej czyli krótko pisząc na lewym boku. Odzież powinna być w obrębie jamy brzusznej luźna: bez ciasnych gumek czy ściągniętych pasków.

Aktywność fizyczna

Rola aktywności fizycznej w naszym życiu, niezależnie od stanu naszego zdrowia, jest bezdyskusyjna. W przypadku choroby refluksowej przełyku trzeba ją nieco zmodyfikowac i dostosowac do tej konkretnej jednostki chorobowej. Objawy GERD będą się nasilały po dużym wysiłku fizycznym: podnoszenie ciężarów, intensywna jazda na rowerze czy sprint. Również w czasie pływania ze względu na przyśpieszony oddech oraz połykanie powietrza i wody. Jak zatem ćwiczyć? Głównie spokojnie i bez wariantów typu skłony. Joga, nordic walking, cardio na siłowni, pilates słowem całkiem sporo byle bez ciężkiego wysiłku. Długi spacer to też jest aktywność fizyczna. 

Normalizacja masy ciała

Otyłość czy nadwaga jest stanem chorobowym ale na szczęście takim, z którym sobie można poradzić. Nie sprzyja dobremu samopoczuciu, zdrowiu czy sprawności fizycznej. Nadmiar tkanki tłuszczowej, trzewnej to nie tylko otłuszczenie ważnych narządów wewnętrznych jak trzustka czy wątroba ale też i nacisk tejże na mięsień (zwany też refluksem)  łączący przełyk i żołądek. 160cm wzrostu i 79kg wagi to proporcję nieprawidłowe. Podobnie jak 158cm wzrotu i 42kg. UItrzymanie prawidłowej masy ciała jest bardzo ważne i nie tylko w przypadku GERD.

Rodzaj diety

National Institutes of Health oraz American College of Gastroenterology ogólnie zaleca dietę łatwostrawną z ograniczeniem substancji pobudzających wydzielanie soku żołądkowego. Dobrze sprawdza się prawidłowo zbilansowana dieta wegetariańska bogata w warzywa i owoce. Warta uwagi jest również dieta śródziemnomorska, która charakteryzuje się dużym spożyciem warzyw i owoców, ryb i chudego nabiału, oliwy z oliwek i roślin strączkowych.

Dieta śródziemnomorska w "pigułce"

• duże spożycie warzyw, również strączkowych,

• duże spożycie produktów zbożowych,

• duże spożycie świeżych owoców,

• spore spożycie ryb, jogurtu, sera i orzechów,

• małe spożycie mięsa, jaj, cukru, soli

• dominacja oliwy z oliwek, oleju rzepakowego jako tłuszczu,

• brak zwyczaju smarowania pieczywa,

• niestosowanie zasmażek z mąki, śmietany do zup,

• jeśli zupy to kremy bardzo gęste, zblendowane np. z ryżem czy makaronem (mała ilość, duża wartość odżywcza )

• przyprawianiem potraw dużą ilością czosnku i ziół zarówno świeżych jak i suszonych

• jeśli mieso to niewiele, chude, bez skóry typu jagnięcina, królik, indyk, kurczak – gotowane. Pieczone w pojemniku lub rękawie bez dodatku tłuszczu

• dodawanie tłuszczu do już gotowej potrawy

Dieta lekkostrawna/łatwostrawna